Εδουάρδος Δ' της Αγγλίας (Ρουέν 1442 - 1483), βασιλιάς της Αγγλίας (1461 - 1483) με διακοπή λίγων μηνών την περίοδο (1470 - 1471), δεύτερος γιός του Ριχάρδου Πλανταγενέτη, 3ου δούκα της Υόρκης και της Σεσίλλης Νεβίλ. Η διεκδίκηση των δικαιωμάτων του Οίκου της Υόρκης στο Αγγλικό στέμμα στάθηκε αφορμή να ξεσπάσει ο πόλεμος των Ρόδων ανάμεσα στους δύο Οίκους των Λάνκανστερ και της Υόρκης. Όταν ο πατέρας του σκοτώθηκε στην μάχη του Βάκεφάιλντ ο Εδουάρδος κληρονόμησε τα δικαιώματα του.

Άνοδος του στον θρόνο μετά την ανατροπή του Ερρίκου ΣΤ'

Με την υποστήριξη του Ριχάρδου Νεβίλ 16ου κόμη του Βάρβικ ο Εδουάρδος νίκησε τον στρατό του Λάνκαστερ, όταν εκματελλεύτηκε την απουσία του βασιλιά Ερρίκου ΣΤ' στα βόρεια της Αγγλίας. Εισήλθε στο Λονδίνο (1461) και ανακηρύχτηκε βασιλιάς, κέρσισε ολοκληρωτικά την εξουσία όταν την ίδια χρονιά συνέτριψε τους αντιπάλους του στην μάχη του Τάουτον.Ο Βάρβικ πίστευε οτι θα είναι ουσιαστικά αυτός ο κυβερνήτης ενώ ο νεαρός Εδουάρδος απλά όργανο του σκοπεύοντας να τον παντρέψει με μεγάλη Ευρωπαία πριγκίπισσα και να κάνει ισχυρή ναυτική συμμαχία. Αλλά ο Εδουάρδος αντίθετα με τις θελήσεις του θείου του παντρεύτηκε μυστικά την Ελισσάβετ Γκουντβίλ που ήταν πολύ φτωχή αλλά ταυτόχρονα φιλόδοξη. Άν και η θέση του Ριχάρδου Νεβίλ του Βέρβικ δέν απειλήθηκε ποτέ δυσαρεστήθηκε έντονα με τον γάμο του Εδουάρδου και με την βοήθεια του δυσαρεστημένου αδελφού του Γεωργίου δούκα του Κλάρενς οδηγήθηκε σε επανάσταση εναντίον του βασιλιά. Ο βασιλικός στρατός ηττήθηκε και ο Εδουάρδος αιχμαλωτίστηκε ακολούθως στο Όλνει, ενώ ο Βάρβικ επιχείρησε να αυτοανακηρυχθεί βασιλιάς της Αγγλίας στην θέση του Εδουάρδου. Η αριστοκρατία όμως δυσαρεστήθηκε έντονα μαζί του και απο τον φόβο της προετοιμαζόμενης επανάστασης εναντίον του ελευθέρωσε τον Εδουάρδο και τον επανέφερε στον θρόνο.

Προσωρινή ανατροπή του απο τον Οίκο του Λάνκαστερ

Το 1470 μαζί με τον Γεώργιο του Κλάρενς επαναστάτησαν για δεύτερη φορά, αλλά ηττήθηκαν και αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην Γαλλία. Εκεί συναντήθηκαν με την Μαργαρίτα του Ανζού και αποφάσισαν να εκστρατεύσουν ομαδικά στην Αγγλία την ίδια χρονιά και να επαναφέρουν στον Ερρίκο ΣΤ'. Ο Εδουάρδος ανησύχησε έντονα όταν έμαθε οτι και ο αδελφός του Βάρβικ Ιωάννης Νεβίλ μαρκήσιος του Μονταγκού πήγε με το μέρος του Οίκου του Λάνκαστερ. Ο Ερρίκος ΣΤ' για κάποιο σύντομο χρονικό διάστημα επανήλθε στον θρόνο και ο Εδουάρδος κατέφυγε στην Βουργουνδία αφού συμμάχησε με τον μικρότερο αδελφό του Ριχάρδο, δούκα του Γλούκεστερ. Οι ηγεμόνες της Βουργουνδίας ήταν η αδελφή του Μαργαρίτα της Υόρκης και ο γαμπρός του Κάρολος δούκας της Βουργουνδίας. Παρά το γεγονός οτι ο Κάρολος ήταν αρχικά απρόθυμος να βοηθήσει τον Εδουάρδο όταν η Γαλλία κήρυξε τον πόλεμο στην Βουργουνδία άλλαξε γνώμη και αποφάσισε να δώσει στρατό στον Εδουάρδο προκειμένου να ανακτήσει το βασίλειο του. Ο Εδουάρδος ήρθε στην Αγγλία με μικρή στρατιωτική δύναμη και προσπάθησε να επανέλθει στον θρόνο χωρίς την χρήση στρατιωτικής βίας. Ο οίκος της Υόρκης δέν τον υποστήριζε πιά και βάδισε νοτιότερα προκειμένου να συλλέξει συμμάχους, ο δούκας του Κλάρενς ενώθηκε ξανά μαζί του. Ο Εδουάρδος με τους αδελφούς του νίκησε τον Βάρβικ στην μάχη του Μπάρνετ και με τον Βάρβικ νεκρό εξουδετερώθηκε κάθε μορφή αντίστασης απο τον Οίκο του Λάνκαστερ (1471). Ο Εδουάρδος Δ' επανήλθε στον Αγγλικό θρόνο και ο Ερρίκος ΣΤ' φυλακίστηκε και εκτελέστηκε προκειμένου να εξουδετερωθεί κάθε μορφή αντίστασης εναντίον του.

Τελευταία χρόνια μετά την επαναφορά του στον θρόνο

Οι δύο νεώτεροι αδελφοί του Εδουάρδου Γεώργιος δούκας του Κλάρενς και Ριχάρδος δούκας του Γλούκεστερ (μετέπειτα βασιλιάς της Αγγλίας Ριχάρδος Γ') παντεύτηκαν τις αδελφές Ισαβέλλα και Άννα Νεβίλ κόρες του Βάρβικ με την Άννα Μποσάμπ και έγιναν διάδοχοι της περιουσίας της μητέρας τους. Ο Κλάρενς αιχμαλωτίστηκε ύστερα απο συνωμοσία κατά του Εδουάρδου αιχμαλωτίστηκε στον πύργο του Λονδίνου και εκτελέστηκε (1478). Ο Εδουάρδος Δ' δέν δέχθηκε άλλες επαναστάσεις το υπόλοιπο διάστημα της βασιλείας του.Το 1475 ο Εδουάρδος κήρυξε πόλεμο κατά της Γαλλίας και ήρθε στην Συμφωνία του Πικουίνι όπου λάμβανε άμεσα το ποσό των 75.000 κορώνων και θα έπαιρνε ένα ετήσιο ποσό 50.000 κορώνων. Υποστήριξε τον Αλέξανδρο Στιούαρτ Α' δούκα του Αλμπάνι, αδελφό του Σκωτσέζου βασιλιά Ιακώβου Γ' (1482) στην προσπάθεια του να καταλάβει τον θρόνο. Αλλά όταν ο Γλούκεστερ εκστράτευσε να τον υποστηρίξει στην προσπάθεια του να καταλάβει το Εδιμβούργο απο τον Ιάκωβο Γ' ο Αλέξανδρος αθέτησε την συμφωνία του οπότε και ο Γλούκεστερ απέσυρε τα στρατεύματα του. Αρρώστησε θανάσιμα στις αρχές του 1483 αλλά προσπάθησε να παρατείνει την ζωή του προκειμένου να εξασφαλίσει τους κανόνες διαδοχής του, ορίζοντας διάδοχο τον γιό του Εδουάρδο Ε' υπο την επίβλεψη του αδελφού του Ριχάρδου του Γλούκεστερ. Πέθανε στις 9/4/1483 και ενταφιάστηκε στο κάστρο του Ουίνδσωρ. Τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του είχε πέσει θύμα της λαιμαργίας του και είχε παχύνει επικίνδινα, αυτό ίσως μπορεί να θεωρηθεί ένας απο τους λόγους του πρόωρου θανάτου του.

Κληρονόμοι

Με την νόμιμη σύζυγο του Ελισσάβετ Γούντβιλ απέκτησε 10 παιδιά εκ των οποίων επέζησαν τα 7 μεταξύ των οποίων ήταν :

* Ελισσάβετ της Υόρκης (1466 - 1503) σύζυγος του μετέπειτα βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκο Ζ' απο την δυναστεία των Τυδώρ.

* Σεσίλλη της Υόρκης (1469 - 1507), σύζυγος του βασιλιά της Σκωτίας Ιακώβου Δ'.

* Εδουάρδος Ε' της Αγγλίας

* Άννα της Υόρκης (1475 - 1511)

* Κατερίνα της Υόρκης (1479 - 1527)

* Μπριτζέτ της Υόρκης (1480 - 1517)

Πηγές

* http://genealogics.org/getperson.php?personID=I00001712&tree=LEO

* Ashley, Mike (2002). British Kings & Queens. Carroll & Graf. ISBN 0-7867-1104-3. pgs 211-217

* Cokayne, G.E. (2000). The Complete Peerage of England, Scotland, Ireland, Great Britain and the United Kingdom, Extant, Extinct or Dormant. Alan Sutton. page 909

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>