Εδουάρδος Γ' (Edward III of England)(Ουίνδσωρ 1312 - 1377) βασιλιάς της Αγγλίας (1327 - 1377), και δούκας της Ακουιτανίας (1325 - 1361) παραχωρώντας την στη συνέχεια σάν ανεξάρτητο δουκάτο στον μεγαλύτερο γιό του Εδουάρδο, τον μαύρο πρίγκηπα. Υιός και διάδοχος του βασιλιά της Αγγλίας Εδουάρδου Β', και της Ισαβέλλας της Γαλλίας κόρης του βασιλιά της Γαλλίας Φιλίππου Δ'. Σε ηλικία 15 ετών ο πατέρας του ήρθε σε σύγκρουση με την μητέρα του και τον εραστή της Ρογήρο Μορτιμέρ συνωμότησαν και ο πατέρας του ανατράπηκε, φυλακίστηκε και δολοφονήθηκε στην φυλακή. Την εξουσία τότε ανέλαβε η Ισαβέλλα που άφησε την χώρα ολοκληρωτικά στα χέρια του εραστή της, με τεράστιες φιλοδοξίες στόχευε να γίνει ο ίδιος βασιλιάς. Με την συμπλήρωση των 18ων γενεθλίων του ο Εδουάρδος (1330) συνέλαβε και κρέμασε τον Ρογήρο Μορτιμέρ,έστειλε την μητέρα του εξορία και ανέλαβε ολοκληρωτικά την εξουσία.

Εχθροπραξίες με την Σκωτία

Οι βλέψεις του στο στέμμα της Γαλλίας υπήρχαν απο τον πρώτο χρόνο της ζωής του, αφού θεωρούσε θιγμένο τον εαυτό του λόγω του οτι τον Γαλλικό θρόνο πήρε ένας μακρινός ξάδελφος των βασιλιάδων ο Φίλιππος Γ' του Βαλουά. Θεωρούσε οτι αυτός είχε τον πρώτο λόγο γιατί η μητέρα του ήταν κόρη και αδελφή των τελευταίων Γάλλων βασιλιάδων. Παρ'όλα αυτά οι σχέσεις του με τον Φίλιππο ΣΤ' ήταν ειρηνικές τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του και σχεδίαζαν να κάνουν μαζί Σταυροφορία (1332). Κύριο μέλημα του τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του ήταν η κατάκτηση της Σκωτίας, προσπάθεια που είχαν ξεκινήσει με πάθος ο παππούς του, αλλά σκόνταψε στην ανικανότητα του πατέρα του οπου ο μεγάλος βασιλιάς της Σκωτίας Ροβέρτος Μπρούς, ανακατέλαβε ολόκληρη την χώρα. Στην μάχη του λόφου Χαλιδόν συνέτριψε τις δυνάμεις του βασιλιά της Σκωτίας Δαυίδ Β' (1333). Κατακτώντας την Σκωτία τοποθέτησε βασιλιά τον Εδουάρδο Μπάλλιολ. Σύντομα όμως ο Μπάλλιολ συνάντησε δυσκολίες γιατί οι Σκωτσέζοι με τον Δαυίδ Β' είχαν ανακάμψει και ετοιμαζόντουσαν αν αντεπιτεθούν κάτι που έγινε (1337) αφήνοντας στους Άγγλους μόνο μερικά κάστρα. Ο Εδουάρδος απασχολημένος με τον νέο μεγάλο αντίπαλο του τους Γάλλους αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις βλέψεις του στην Σκωτία. Το 1341 ο Δαυίδ, ο οποίος ήταν και γαμπρός του αφού είχε παντρευτεί την αδελφή του Ιωάννα του πύργου επανήλθε στον θρόνο της Σκωτίας. Σε 5 χρόνια (1346) ο Δαυίδ επιτέθηκε στις Αγγλικές κτήσεις της Γαλλίας αλλά ηττήθηκε και έμεινε αιχμάλωτος για 11 χρόνια στον πύργο του Λονδίνου αφήνοντας κενό τον θρόνο της χώρας του.

Έναρξη των εχθροπραξιών του εκατονταετούς πολέμου

Το καταφύγιο που πρόσφερε ο βασιλιάς της Γαλλίας Φίλιππος ΣΤ' στον Δαυίδ Β' της Σκωτίας ενόχλησε έντονα τον Εδουάρδο (1334). Η συμμαχία διαλύθηκε οριστικά (1337) και την ίδια χρονιά ο Εδουάρδος πρόσφερε καταφύγιο στον δούκα Ροβέρτο Γ' του Αρτουά που ήταν ο μεγάλος στόχος του Γάλλου βασιλιά λόγω απατών του. Το πρόσθετο γεγονός της άρνησης του Εδουάρδου Γ' να πληρώσει τον ετήσιο φόρο κατοχής για την Ακουιτανία ο οποίος ίσχυε απο το 1259 ήταν οι αφορμές που έκαναν τον Φίλιππο να τον κυρήξει έκπτωτο απο αυτήν και να επιτεθεί να τον διώξει. Ο Εδουάρδος Γ' αμέσως με επιστολή του προς τον Γάλλο βασιλιά απαιτεί επίσημα για πρώτη φορά το Γαλλικό στέμμα λόγω της μητέρας του, και ο Φίλιππος ΣΤ' επιτίθεται στην Ακουιτανία χρησιμοποιώντας κανόνια. Ο εκατονταετής πόλεμος ξεκίνησε επίσημα και οι Άγγλοι πειρατές απάντησαν καταστρέφοντας τον Γαλλικό στόλο στο Σλάι (1340). Την ίδια χρονιά ο Εδουάρδος Γ' αυτοανακηρύχθηκε επίσημα και βασιλιάς της Γαλλίας , τίτλο τον οποίο οι Άγγλοι μονάρχες θα τον κρατήσουν πολλούς αιώνες για τον εαυτό τους ώς τις αρχές του 19ου αιώνα οπότε και θα τον εγκαταλείψουν. Ο Εδουάρδος κατάφερε με διπλωματία να αποκτήσει πολλούς συμμάχους στις Κάτω Χώρες, όπου και συγκέντρωσε τον στρατό του. Τα πρώτα χρόνια (1340 - 1343) δέν κατάφερε τίποτα το σημαντικό, αφού όλες οι επιθέσεις του αποκρούστηκαν πανηγυρικά απο τους Γάλλους. Πολλές φορές αναγκάστηκε με τον φόβο της ζωής του να επιστρέψει πανικόβλητος στην Αγγλία. Τότε με την επέμβαση του πάπα (1343) ζήτησε ειρήνη απο τον Γάλλο βασιλιά με αντάλλαγμα την Ακουιτανία κάτι που αρνήθηκε κατηγορηματικά. Γενικά οι Γάλλοι ήταν ισχυρότεροι εκείνη την εποχή των πρώτων χρόνων σάν κράτος και σάν στρατός.

Ο θρίαμβος του Κρεσύ

Ξεκίνησε νέες επιθέσεις (1345) ο Αετός του Ντέρμπι κατέλαβε την Ανγκουλέμη, οι Γάλλοι με μεγάλο στρατό (1346) ξεκίνησαν κατά του Ντέρμπι στην Ανγκουλέμη. Ο Εδουάρδος Γ' στράφηκε κατά της αφύλακτης Νορμανδίας που είχε απειροπόλεμους κατοίκους, ο Φίλιππος επέστρεψε στο Παρίσι και ετοιμάστηκαν για μάχη στο Κρεσύ. Στην μάχη του Κρεσύ οι προβλέψεις δέν έδιναν καμιά τύχη στους 12.000 Άγγλους απο τους οποίους 7.000 ήταν τοξότες και οι υπόλοιποι πεζοί, απέναντι στους 36.000 σιδηρόφρακτους Γάλλους ιππείς. Αλλά οι Άγγλοι τοξότες ξεκίνησαν μιά καταιγίδα απο θανατηφόρα βέλη (30.000 μέσα σε 5 λεπτά) που κομμάτιασαν τις σιδερένιες πανοπλίες των Γάλλων και τους αποδεκάτισαν. Οι Γάλλοι θέλησαν να απαντήσουν ποδοπατώντας τους Άγγλους πεζούς αλλά οι Άγγλοι είχαν πάλι έτοιμη την απάντηση με τους εχινούς ένα μυτερό αντικείμενο το οποίο θα πλήγωνε θανάσιμα το πόδι του ανθρώπου ήτου αλόγου που θα το πατούσε. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν μιά πανωλεθρία των Γάλλων απο τους οποίους σκοτώθηκαν 12.000 σε σχέση με μονάχα λίγες εκατοντάδες Γάλλους, νίκη που σήμανε και το τέλος των ιπποτικών πολέμων και την αρχή των σκληρότατων πολέμων με τις άταχτες ορδές που θα κυριαρχήσουν μέχρι τον 20ο αιώνα. Ο μαύρος πρίγκηπας μεγαλύτερος γιός του Εδουάρδου Γ' άν και μόλις 16 ετών πρωταγωνίστησε ο βασιλιάς Φίλιππος ΣΤ' γλύτωσε την τελευταία στιγμή. Οι Άγγλοι στράφηκαν στο Καλαί και μετά απο επίμονη πολιορκία κατέλαβαν την πόλη (1347) έχοντας πλέον όλη την Νορμανδία στα χέρια τους η κατάσταση είχε στραφεί πανηγυρικά με το μέρος τους. Στην συνέχεια ακολούθησε μιά περίοδος ειρήνης αφού μεσολάβησε και η τραγική τριετία οπου η μαύρη πανώλη θέριζε τους Ευρωπαικούς πληθυσμούς. Το ίδιο έγινε και στην χώρα του την Αγγλία οπου το 1/3 του πληθυσμού εξοντώθηκε απο την μαύρη πανώλη.

Θρίαμβος του Πουατιέ, αιχμαλωσία του Γάλλου βασιλιά

Όλα τα τραγικά γεγονότα ανάγκασαν τις δύο πλευρές να κλείσουν προσωρινά ειρήνη (1352) που κράτησε τρία χρόνια. Οι εχθροπραξίες επαναλήφθησαν με νέους θριάμβους των Άγγλων κατα του ανίκανου βασιλιά της Γαλλίας Ιωάννη Β' που είχε διαδεχθεί τον πατέρα του Φίλιππο. Στην μάχη του Πουατιέ (1356) οι Γάλλοι γνώρισαν νέα συντριβή απο τον Αγγλικό στρατό που ήταν υπο την διοίκηση του Εδουάρδου μαύρου πρίγκηπα, μεγαλύτερου γιού του Εδουάρδου Α'. Ο ίδιος ο βασιλιάς με 16.000 στρατιώτες πήγε στο Πουατιέ να δώσει μάχη με τον μαύρο πρίγκηπα που είχε την μισή στρατιωτική του δύναμη . Παρά του οτι μπορούσε να τον περικυκλώσει ώστε ο πρίγκηπας να λιμοκτονήσει όπως τον συμβούλευαν οι στρατηγοί του ο εγωιστής βασιλιάς δέν τους άκουσε και έχοντας βέβαιη την νίκη του προχώρησε σε απ'ευθείας επίθεση. Οι Άγγλοι συνέτριψαν για άλλη μια φορά τους Γάλλους αφού οι πολύ εμπειροπόλεμοι Άγγλοι τοξότες αποδεκάτησαν τον στρατό του. Ο Γάλλος βασιλιάς Ιωάννης Β' συνελήφθη και μεταφέρθηκε αιχμάλωτος στην Αγγλία, και άφησε αντικαταστάτη του στην κυβέρνηση της Γαλλίας τον μεγαλύτερο αδελφό του Κάρολο. Μετά απο δύο χρόνια ειρήνης (1359) ο Εδουάρδος Γ' ζήτησε απο τον δελδίνο Κάρολο να του αποδωθεί ολόκληρη η Δυτική Γαλλία και το αστρονομικό ποσό των 4.000.000 εκιού προκειμένου να ελευθερώσει τον πατέρα του. Ο δελφίνος απέρριψε το αίτημα κάτι που έκανε τον υπεραλαζώνα Εδουάρδο να το βρεί σάν δικιολογία να επιτεθεί ξανά στην Γαλλία. Ο Εδουάρδος Γ' με τον στρατό του κατέστρεφαν τις Γαλλικές επαρχίες αποφεύγοντας να έρθουν σε απ'ευθείας σύγκρουση με τους Γάλλους ώστε να τους εξαναγκάσουν να παραδωθούν. Τελικά ήρθαν σε συμφωνία και στον Εδουάρδο δόθηκε το 1/3 της Γαλλίας συμπεριλαμβανόμενης της Ακουιτανίας ενώ έπεσε το ποσό των λίτρων στα 4.000.000 εκιού. Ο Ιωάννης Β' αφήνοντας σάν εγγύηση τον δεύτερο γιό του Λουδοβίκο Α' του Ανζού επέστρεψε στην Γαλλία, δέν κατάφερε όμως να συγκεντρώσει το τεράστιο ποσό των λίτρων που του ζητήθηκε επέστρεψε στην Αγγλία και πέθανε στην αιχμαλωσία (1364).

Παρακμή τα τελευταία χρόνια

Τα τελευταία 15 χρόνια της βασιλείας του έπεσε σε φθορά και παρακμή. Ο ίδιος αδιαφόρησε για την διοίκηση του κράτους του και έγινε όργανο των κακών συμβούλων και των ερωμένων του. Σημαντικότερη απο τις ερωμένες του η υπουργός του Αλίκη Πέρρερς έγινε πειθήνιο όργανο της, χάνοντας την εμπιστοσύνη του λαού. Η παρακμή μεταφέρθηκε και στις Γαλλικές κτήσεις οπου σταδιακά άρχισαν να ανακαταλαμβάνονται απο τον ικανό βασιλιά Κάρολο Ε'. Ο μαύρος πρίγκηπας κυβερνούσε αυταρχικά στην Γασκωνία και ο Κάρολος αναγκάστηκε να κινηθεί σε σύγκρουση εναντίον του (1369). Οι Γάλλοι είχαν στην διάθεση τους τον ικανότατο στρατηγό Γκεσλίν ο οποίος απο το 1370 με επιδρομές και δωροδοκίες πήρε πίσω τα περισσότερα εδάφη απο τους Άγγλους. Στους Άγγλους παρέμειναν τελικά μονάχα η Ακουιτανία και το Καλαί καταργώντας την Συνθήκη της Βρεττάνης.Η παρακμή έφτασε στο αποκορύφωμα της τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής του όπου είχε πέσει άρρωστος στο κρεβάτι, ενώ ο δαιμόνιος μεγαλύτερος γιός του Εδουάρδος ο μαύρος πρίγκηψ πέθανε έναν χρόνο πρίν απο αυτόν.

Θρύλοι

Ο Εδουάρδος Γ' είναι ιδρυτής του Τάγματος της περικνημίδας (1348) προς τιμή της ευνοουμένης του κόμισσας του Σάλτσμπορυ η οποία αργότερα παντρεύτηκε τον γιό του Εδουάρδο, μαύρο πρίγκηπα. Το τάγμα διατηρείται μέχρι τις μέρες μας με επικεφαλής τον ίδιο τον Άγγλο βασιλιά με 25 άντρες σάν βασικά μέλη που αποκαλούνται ιππότες, οι γυναίκες ονομάζονται κυρίες του τάγματος αλλά δέν αποτελούν βασικά μέλη. Την εποχή του Εδουάρδου Γ' συνεδρίαζε σε ένα ξεχωριστό δωμάτιο των ανακτόρων του Ουίνδσωρ διαμορφωμένο σύμφωνα με τα πρότυπα του θρύλου του βασιλιά Αρθούρου, προστάτης του τάγματος ήταν ο Άγιος Γεώργιος με τον δράκο που απεικονιζόταν στο μετάλλιο του. Κυκλοφορούν επίσης πολλοί θρύλοι γύρω απο το όνομα του, θεωρείται σάν ο γενάρχης του σύγχρονου Αγγλικού έθνους, το σπέρμα του βρίσκεται περισσότερο αισθητό ιδιαίτερα στους Αγγλοαμερικάνους. Ανεπιβεβαίωτες φήμες λένε οτι το 80% των σημερινών Άγγλων κατάγεται απο το σπέρμα του, ενώ απ'ευθείας απόγονοι του θεωρούνται πολλοί πρόεδροι των Η.Π.Α. όπως ο Ουάσιγκτων, ο Τζέφερσον, ο Άνταμς, οι Ρούσβελτ, οι Μπούς και πολλοί άλλοι. Την εποχή που ζούσε εικάζεται οτι ήταν πολύ δημοφιλής στους Άγγλους είχαν τεράστιο σεβασμό στο πρόσωπο του, όλα τα αρνητικά χαρακτηριστικά του που ειπώθηκαν απο Άγγλους χρονογράφους έγιναν τους επόμενους αιώνες απο τον 14ο αιώνα που έζησε.

Κληρονόμοι

Με την σύζυγο του Φιλίππη του Αινώ παιδιά του είναι :

* Εδουάρδος ο μαύρος πρίγκηψ
* Ισαβέλλα του Κουκί
* Ιωάννα της Αγγλίας (1335 - 1348)
* Λάιονελ της Αντβέρμπης
* Ιωάννης της Γάνδης
* Μαρία (1344 - 1362) που παντρεύτηκε τον Ιωάννη Ε' δούκα της Βρεττάνης.
* Μαργαρίτα (1346 - 1361)
* Εδμόνδος του Λάνκλευ
* Θωμάς του Γούντστοκ

Πηγές

* McKisack, M. (1960). "Edward III and the historians". History 45.
* Mortimer, Ian (2006). The Perfect King: The Life of Edward III, Father of the English Nation. London: Jonathan Cape.
* Ormrod, W.M. (1987). "Edward III and his family". Journal of British Studies 26
* Ormrod, W.M. (1987). "Edward III and the recovery of royal authority in England, 1340–60". History 72
* Ormrod, W.M. (1990). The Reign of Edward III. New Haven and London: Yale University Press.

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>