Ο Κάρολος Α΄ της Αγγλίας (Charles I of England)(19 Νοεμβρίου 1600 – 30 Ιανουαρίου 1649) ήταν βασιλιάς της Αγγλίας, της Σκωτίας και της Ιρλανδίας (1625 – 1649). Προσπάθησε να κυβερνήσει σάν απολυταρχικός ελέω θεού ηγεμόνας επιβάλλοντας φόρους χωρίς την συγκατάθεση του κοινοβουλίου. Παντρεύτηκε μια καθολική πριγκίπισσα, την Εριέττα – Μαρία της Γαλλίας, και συμμάχησε με Καθολικούς τοποθετώντας τον Γουλιέλμο Λόντ αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπουρι. Οι προσπάθειες του να αναμορφώσει την Αγγλική εκκλησία κατα τα πρότυπα της Σκωτσέζικης προκάλεσαν την πτώση του. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του κυριάρχησε ο εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στους κοινοβουλευτικούς που αντιδρούσαν στις προσπάθειες του Καρόλου Α’ να αυξήσει τις δυνάμεις του και στους συμπαθείς προς τον Καθολικισμό πουριτανούς. Με τον 1ο εμφύλιο πόλεμο (1642 – 1645) ηττήθηκε και εξορίστηκε, αμετανόητος αποφάσισε συμμαχώντας με Σκωτσέζους να συνεχίσει τις προσπάθειες του. Στον 2ο εμφύλιο πόλεμο (1648 – 1649)ηττήθηκε οριστικά και εκτελέστηκε.

Διάδοχος του Αγγλικού θρόνου

Δεύτερος γιός του βασιλιά της Αγγλίας Ιακώβου Α’ και της Άννας της Δανίας πανέξυπνο παιδί μπορούσε να περπατήσει και να μιλήσει απο την ηλίκία των 3 ετών. Όταν ο πατέρας του ανακηρύχθηκε βασιλιάς της Σκωτίας με τον θάνατο της Ελισσάβετ Α’ παρέμεινε στην Σκωτία υπο την προστασία υπηρετών λόγω της εύθραυστης υγείας του (1604). Έμεινε υπο την προστασία της Αλλέττας Κάρει συζύγου του Ροβέρτου Κάρει που τον συμβούλευσε σχετικά με τα προβλήματα υγείας του.

Ο πατέρας του λάτρευε τον μεγαλύτερο αδελφό του Ερρίκο αλλά όταν πέθανε σε ηλικία 18 ετών απο τύφο ο 12χρονος Κάρολος έγινε ταυτόχρονα πρίγκηπας του Βάλες και διάδοχος του θρόνου. Η αδελφή του Ερριέττα παντρεύτηκε (1613) τον Φρειδερίκο Ε’ εκλέκτορα του Παλατινάτου μετακινούμενη στην Χαϊδελβέργη.

Ο νέος πρίγκηπας ταξίδευσε στην Ισπανία με τον ευνοούμενο του Γεώργιο Βίλλιερς 1ο δούκα του Μπάκιγχαμ προκειμένου να συναντήσει την ινφάντα της Ισπανίας Άννα Μαρία κόρη του βασιλιά Φιλίππου Γ’ προχωρώντας σε γάμο μαζί της. Η αποστολή απέτυχε αφού συνελήφθησαν υποχρεώθηκαν να ασπαστούν τον Καθολικισμό, έμειναν 1 χρόνο όμηροι επιστρέφοντας στην Αγγλία χωρίς την ινφάντα. Μόλις επέστρεψαν ζήτησαν απο τον βασιλιά Ιάκωβο Α’ πόλεμο με την ισπανία αλλά καθότι ήταν οικονομικά αδύναμος αποφάσισε να συγκαλέσει το διαλυμένο κοινοβούλιο. Ο ίδιος ο δούκας Ιάκωβος αποφάσισε να παντρευτεί την Γαλλίδα πριγκίπισσα Ερριέττα – Μαρία αδελφή του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου ΙΓ’ που την είχε συναντήσει στον δρόμο της επιστροφής του.

Γάμος του με την Ερριέττα Μαρία της Γαλλίας

Ο Κάρολος ήταν διαφορετικός χαρακτήρας απο τον πατέρα του άν και οι δύο είχαν την ίδια γνώμη σχετικά με την θεική προέλευση της βασιλείας. Ο Ιάκωβος εφάρμοζε τις ιδέες του με ηπιότητα, μετριοπάθεια και σεβασμό στην γνώμη του λαού αντίθετα ο γιός του Κάρολος με αλαζονεία, βιαιότητες γενικά έλλειψη κάθε ίχνους δημοκρατικότητας. Δέν έδινε λογαριασμό για τις πράξεις του σε κανέναν άνθρωπο παρά μονάχα στον θεό.

Ανέβηκε στον θρόνο στις 27 Μαρτίου 1625 μετά τον θάνατο του πατέρα του απο μακρόχρονη ασθένεια, αμέσως παντρεύτηκε την πριγκίπισσα της Γαλλίας Ερριέττα Μαρία. Ο γάμος του προκάλεσε αντιδράσεις λόγω του οτι ήταν Καθολική, κάτι που σήμανε οτι τα προνόμια των προτεσταντών ήταν σε κίνδυνο, παντρεύτηκαν στις 13 Ιουνίου της ίδιας χρονιάς στο Καντέρμπουρι ενώ στέφθηκαν βασιλείς στις 2 Φεβρουαρίου 1626 στο αββαείο του Ουέστμινστερ. Απο τα παιδιά τους επέζησαν 3 γιοί και 3 κόρες. Oι εκκλησιαστικές επιρροές του Καρόλου περιστράφηκαν γύρω απο την αντίθεση του με τον θεολόγο Ριχάρδο Μονταγκί, που είχε ταχθεί κατά της διδασκαλίας του Καλβίνου.

Ένας κληρικός ο Τζών Πίμ επιτέθηκε στον Μονταγκί ζητώντας την βοήθεια του βασιλιά, ο Κάρολος τον έβαλε στην συνοδεία των βασιλικών ιερέων. Ο 30ετής πόλεμων που ξεκίνησε απο την Βοημία έφερε ένα βαρύ χάσμα μεταξύ Καθολικών και Προτεσταντών. Ο Φρειδερίκος Ε’ εκλέκτωρ του Παλατινάτου σύζυγος της αδελφής του Ελισσάβετ (1620) έχασε τα εδάφη του απο τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Φερδινάνδο Β’. Ο Κάρολος θέλωντας να βοηθήσει τον γαμπρό του κήρυξε τον πόλεμο στην Ισπανία ώστε να προσπαθήσει να πείσει τον βασιλιά της Φίλιππο Δ’ να ταχθεί με το πλευρό του Φρειδερίκου.

Πορεία προς άπολυταρχική διακυβέρνηση

Το κοινοβούλιο προτιμούσε μιά ναυτική επίθεση στις Ισπανικές αποικίες του Νέου Κόσμου κάτι που θα μπορούσε να φέρει πολλά κέρδη, αλλά ο Κάρολος ήθελε στην ηπειρωτική Ισπανία. Το Κοινοβούλιο του έδωσε το ποσό των 144.000 δολλαρίων κάτι που αποδείχθηκε για τον ίδιο ανεπαρκές, και πίεσε αμέσως για ακόμα μεγαλύτερα ποσά μέσω της φορολογίας, έχοντας την υποστήριξη του δούκα του Μπάκιγχαμ. Οι δυσαρέσκειες του κοινοβουλίου απέναντι του αυξήθηκαν μετά την συντριβή του στρατού του που καθοδηγείτο απο τον Μπάκιγχαμ στον πόλεμο με τους Ισπανούς. Ο Κάρολος αρνήθηκε να αντικαταστήσει τον ανίκανο πολεμικά δούκα του Μπάκιγχαμ, άρχισε να επιβάλει σκληρές φορολογίες αγνοώνττας όλες τις αρνητικές γνώμες του κοινοβουλίου στις ενέργειες του. Κυβερνώντας αυταρχικά φυλάκισε πολλούς πολίτες χωρίς λόγο αγνοώντας επίσης την γνώμη του Κοινοβουλίου, οι τακτικές του είχαν σάν αποτέλεσμα εξέγερση με δολοφονία του δούκα του Μπάκιγχαμ στις 23 Αυγούστου 1628.

Τον Ιανουάριο του 1629 ο Κάρολος άνοιξε ξανά το Κοινοβούλιο, αλλά τα μέλη του αντέδρασαν απέναντι του, ακολουθώντας το παράδειγμα ενός κοινοβουλευτικού του Ρόλλο αρνήθηκαν να πληρώσουν επιβαρύνσεις στον Κάρολο. Τον Μάρτιο του ίδιου χρόνου όταν ζήτησε αναβολή της συνεδρίασης του κοινοβουλίου τρείς κοινοβουλευτικές επαναστάσεις ξεσηκώθηκαν εναντίον του, ώστε όλοι μαζί ομαδικά να ανηθούν να του πληρώσουν επιβαρύνσεις. Τότε ο Κάρολος διέλυσε οριστικά το Κοινοβούλιο έκανε ειρήνη με την Γαλλία και την Ισπανία, και κυβέρνησε αυταρχικά σάν απόλυτος δικτάτορας τα επόμενα 11 χρόνια.

Αντιλαϊκά μέτρα

Ξεκίνησε τότε τις μεγάλες οικονομικές επιβαρύνσεις στον λαό απαιτώντας απο οποιονδήποτε ευγενή κέρδιζε ποσά μεγαλύτερα των 40 δολλαρίων να εμφανίζεται κάθε χρόνο και να ενώνεται στον βασιλικό στρατό σάν ευγενής. Επανέφερε τον απαρχαιωμένο λαομίσητο φόρο, όπως και τον ναυτικό φόρο που είχαν χρησιμοποιήσε οι βασιλείς της Αγγλίας Εδουάρδος Α’ και Εδουάρδος Γ’ μόνο σε περίοδο σκληρού πολέμου και ποτέ σε ειρήνη. Οι ενέργειες του να αυξάνει συνεχώς τον ναυτικό φόρο παρά το οτι η Αγγλία βρισκόταν σε περίοδο ειρήνης έφερε μεγάλες αντιδράσεις οδηγώντας στην επανάσταση του Λώ στην Σκωτία (1640).

Ο Κάρολος επιθυμούσε να μετακινήσει την λατρεία της Αγγλικανικής εκκλησίας απο τον Καλβινισμό σε μιά τακτική μεγαλύτερης θρησκοληψίας, δίνοντας απολυταρχικές εξουσίες στην εκκλησία. Τοποθέτησε τον Ουίλλιαμ Λώ αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπουρι (1633), ο οποίος λόγω των σκληρών του αναμορφώσεων ήρθε γρήγορα αντιμέτωπος με το σύνολο του κλήρου. Ήταν εχθρικός προς τον Καλβινισμό αβναμορφώνοντας την Αγγλική εκκλησία σύμφωνα με τους κανόνες του βιβλίου της Κοινής προσευχής, ενώ είχε μιά τάση να ακολουθήσει τον κλάδο της Αρμενικής θεολογίας. Για τους αντιρρησίες στις θρησκευτικές αναμορφώσεις του συστήθηκαν δύο υψηλά δικαστήρια της υψηλής αποστολής και του αστρικού δωματίου. Οι περισσότεροι κατηγορούμενοι σύρθηκαν χωρίς καμιά ένδειξη της ενοχής τους, με ψευδομάρτυρες απο το περιβάλλον του βασιλιά θανατώθηκαν με φρικτά βασανιστήρια.

Τελική σύγκρουση με το Κοινοβούλιο

Συνάντησε πολλές δυσκολίες στην προσπάθεια του να εφαρμόσει την θρησκευτική του πολιτική στην Σκωτία, προσπαθώντας να δημιουργήσει ένα νέο λειτουργικό βιβλίο κανόνων για την Σκωτσέζικη εκκλησία ώστε να ενσωματωθεί με την Αγγλική. Όταν το γενικό συμβούλιο του ιερατείο της Σκωτίας αποφάσισε να απορρίψει την ηγεμονία της Αγγλικής εκκλησίας (1638) ο Κάρολος το είδε σάν κάτι προσβλητικό αποφασίζοντας να καταστείλει την ανταρσία με την βία. Ξέσπασε ο πρώτος επισκοπικός πόλεμος, που οδήγησε την συντριβή του αναγκάζοντας τον να δεχτεί την υπογραφή ειρήνης με ατιμωτικούς όρους (1639), παραχωρώντας στην Σκωτσέζικη εκκλησία πλήρη αυτονομία. Συγκάλεσε τον Απρίλιο του 1640 ξανά το Κοινοβούλιο ζητώντας του να του εξασφαλίσει χρήματα προκειμένου να αντιμετωπίσει τους Σκωτσέζους. Αμέσως όμως ήρθε σε σύγκρουση μαζί του αφού του ζητήθηκαν εξηγήσεις για την 11χρονη τυραννία του, σε έναν μήνα διέλυσε ξανά το κοινοβούλιο, η περίοδος Απρίλιος – Μάιος (1640) ήταν η πιό σύντομη κοινοβουλευτική περίοδος στην ιστορία της Αγγλίας. O Κάρολος ηττάται και στον 2ο επισκοπικό πόμεμο (1240), αναγκάστηκε να εγκαταστήσει το μακρύ κοινοβούλιο υπο τον Τζών Πίμ που φάνηκε και αυτό τελικά το ίδιο δύσκολο με το βραχύ που διέλυσε τον προηγούμενο χρόνο. Αναγκάστηκε να κάνει μερικές υποχωρήσεις όπως την εκτέλεση του Ουίλλιαμ Πύμ και την κατάργηση των βασανιστηρίων. Οι κοινοβουλευτικοί απαίτησαν πλήρη παραχώρηση ελευθεριών σε αντάλλαγμα για την παραχώρηση απο αυτούς οικονομικής βοήθειας κάτι που οδήγησε σε οριστική σύγκρουση μαζί τους. Απέρριψε τις προτάσεις της μεγάλης διαμαρτυρίας της βουλής των Κοινοτήτων συλλαμβάνοντας 5 κοινοβουλευτικούς (1641), τότε άρχισε να φαίνεται και η σημαντική προωπικότητα του Κρόμγουελ που ήταν ακόμα άσημος και γλύτωσε την σύλληψη.

Εμφύλιοι πόλεμοι, συντριβή και αποκεφαλισμός του

Ο πρώτος μεγάλος εμφύλιος πόλεμος ξέσπασε (1642) ο Κάρολος προσπαθούσε να συγκεντρώσει πολυάριθμο στρατό προκειμένου να καταπολεμήσει τους δυσαρεστημένους αντιπάλους του. Ο Κρόμγουελ με την σειρά του ζήτησε την άδεια απο το Κοινοβούλιο να στρατολογήσει άνδρες στην υπηρεσία της δημοκρατίας, καταφέρνοντας με το ξέσπασμα του εμφυλίου να έχει έναν ισχυρά οργανωμένο στρατό. Δημιούργησε και σώμα ιππέων, τους Σιδερόπλευρους, το οποίο διακρίθηκε στην πρώτη μάχη εναντίον του στρατού του βασιλιά, στο Ετζχιλ στις 23 Οκτωβρίου 1642. Αργότερα ανέλαβε την ηγεσία της επανάστασης προσωπικά ο ίδιος την επανάσταση οδηγώντας τους δημοκρατικούς στην πρώτη μεγάλη νίκη ενάντια στον αυταρχικό βασιλιά. Ο Κρόμγουελ σάν θρησκόληπτος πουριτανός απέδωσε την μεγάλη νίκη του στην βοήθεια του θεού. Ηττήθηκε οριστικά ο Κάρολος στην μάχη του Νασεμπί (1644) , συνεχίστηκαν οι ήττες σε βάρος του ασταμάτητα ώς το 1646 οπου δραπέτευσε στην Σκωτία.

Ο Κρόμγουελ άν και κατα βάθος δέν ήθελε την κατάργηση της βασιλείας εξοργίστηκε με την απόφαση του Καρόλου να διαλύσει τον Αγγλικό στρατό προσλαμβάνοντας Σκωτσέζους μισθοφόρους. Η μερίδα των ισοπεδωτικών ήθελε οριστική κατάργηση της βασιλείας αλλά ο Κρόμγουελ προσπάθησε μέχρι την τελευταία στιγμή να έρθει σε συνεννόηση με τον βασιλιά. Οι βασιλικοί υπο τον Κάρολο και τους Σκωτσέζους βάδισαν κατά του Κρόμγουελ ξεκινώντας ο 2ος εμφύλιος πόλεμος, που τελείωσε με την οριστική συντριβή του βασιλιά Καρόλου Α’ και τον αποκεφαλισμό του στις 30 Ιανουαρίου 1649. Ο αποκεφαλισμός του σήμανε και την προσωρινή κατάργηση της βασιλείας στην Αγγλία, την εγκαθίδρυση της δημοκρατικής Κοινοπολιτείας της Αγγλίας, Ιρλανδίας και Σκωτίας με πρόεδρο τον ίδιο τον Κρόμγουελ.

Κληρονόμοι

Με την σύζυγο του Ερριέττα Μαρία της Γαλλίας παιδιά του ήταν :

* Κάρολος Β’ της Αγγλίας (1630 – 1685)

* Μαρία (1631 – 1660)

* Ιάκωβος Β’ της Αγγλίας (1633 – 1701)

* Ελισσάβετ (1635 – 1650)

* Ερρίκος, δούκας του Γλούκεστερ (1640 – 1660)

Πηγές

* Ellis's Historical Inquiries

* Carlton, Charles. (1995). Charles I: The personal monarch. Second edition. London: Routledge. ISBN

* Gardiner, Samuel Rawson, ed. (1906). The Constitutional Documents of the Puritan Revolution 1625–1660 3rd Revised Edition. Oxford: Oxford University Press.

* Kishlansky, Mark A. "Charles I: A Case of Mistaken Identity", Past and Present, no. 189 (Nov. 2005), pp. 41–80

* Murphy, Derrick, ed. (2002) Britain 1558-1689 1st Edition. London: HarperCollins Publishers pp. 211-235 ISBN 0-00-713850-4

* Robertson, Geoffrey (2005) The Tyrannicide Brief: The Man Who Sent Charles I to the Scaffold. Chatto & Windus ISBN 0-7011-7602-4

* Williamson, D. (1998) The Kings and Queens of England. London: National Portrait Gallery ISBN 1-85514-228-7

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>