Τόκος είναι η αποζημίωση που λαμβάνει ο κεφαλαιούχος για το κεφάλαιο του. Ο τόκος προκύπτει είτε με τη χρήση του κεφαλαίου από τον ίδιο τον κάτοχο του, είτε με τον δανεισμό του σε άλλο πρόσωπο. Αναφέρεται δε σε συγκεκριμένo ποσό κεφαλαίου και σε ορισμένο χρονικό διάστημα. Οι οικονομολόγοι συχνά αναφέρονται στον Τόκο ως Ενοίκιο του Χρήματος. Φυσικά όπως το ενοίκιο υπόκεινται σε αλλαγές που αντανακλούν τις συνθήκες της αγοράς έτσι και ο Τόκος αλλάζει. Ο Τόκος ενός ποσού που αναφέρεται σε μία ορισμένη χρονική περίοδο λέγεται Επιτόκιο

Ιστορική Αναδρομή

Οι πρώτες καταγραφές πιστώσεων χρονολογούνται πίσω στο 3.000 π.Χ. και στον πολιτισμό των Σουμέριων, ενώ και σε άλλους πολιτισμούς είναι φανερή η ύπαρξη δανείων πριν την δημιουργία νομίσματος (οι συναλλαγές γίνονταν με το ανταλλαγές αγαθών ή με πολύτιμα μέταλλα).

Ο Τόκος στον Μεσαίωνα θεωρούνταν ως κάτι ανήθικο και ανεπίτρεπτο τόσο από την Εκκλησία όσο και από τους Φιλόσοφους της εποχής. Ενώ με το πέρασμα του χρόνου νομιμοποιήθηκε και σήμερα αποτελεί σύνηθες πρακτική σε πολιτισμούς με Χριστιανισμό ή Ιουδαϊσμό. Ωστόσο στα Ισλαμικά Κράτη ακόμα και σήμερα η τοκοφορία των κεφαλαίων αντίκειται στους Νόμους και τη Θρησκεία οδηγώντας σε ένα ειδικό καθεστώς λειτουργίας των τραπεζών

Θεωρίες του Τόκου

Υπάρχουν αρκετές θεωρίες που προσπαθούν να εξηγήσουν τη φύση και το ρόλο του τόκου. Οι θεωρίες που είχαν την μεγαλύτερη απήχηση στους οικονομολόγους του 19ου αιώνα ήταν:

* Η θεωρία της εγκράτειας που αναπτύχθηκε και είχε ως υποστηρικτές τον Ρικάρντο και Σένιορ και η οποία υποστηρίζει ότι ο τόκος εξηγείται ως συνέπεια της αποταμίευσης.
* Η θεωρία της εκμετάλλευσης του Μάρξ και Ροντμπέρτους που εξηγεί τον τόκο ως την καπιταλιστική εκμετάλλευση της εργασίας των εργατών.
* Η θεωρία της παραγωγικότητας η οποία υποστηρίζει ότι ο τόκος προκύπτει επειδή το κεφάλαιο είναι παραγωγικό
* Μία άλλη θεωρία είναι αυτή που πρότεινε ο Μπάβερκ: Οι άνθρωποι για οικονομικούς ψυχολογικούς και άλλους λόγους αποδίδουν μεγαλύτερη αξία στα αγαθά που κατέχουν στο παρόν παρά σε αυτά στο μέλλον.
* Ο Φίσερ εισήγαγε τη θεωρία του τόκου στο πλαίσιο του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης. Συγκεκριμένα υποστήριξε ότι ο τόκος είναι μία τιμή που πρέπει να κριθεί με τα μέτρα κάθε άλλης τιμής και που καθορίζεται από τη συνάρτηση της προσφοράς και της ζήτησης.

Τοκογλυφία

Η Τοκογλυφία είναι έγκλημα που διαπράττει αυτός που λαμβάνει δυσανάλογα ωφελήματα για την παροχή που έκανε. Τιμωρείται από το νόμο με φυλάκιση και χρηματική ποινή. Τοκογλύφος είναι αυτός που ασκεί την τοκογλυφία.