Ο Ρουτζέρο Λεονκαβάλο (Ruggero Leoncavallo 8 Μαρτίου 1857 - 9 Αυγούστου 1919) ήταν Ιταλός συνθέτης όπερας και λιμπρετίστας.

Ο Λεονκαβάλο γεννήθηκε στη Νάπολη και σπούδασε μουσική στο Κονσερβατόριο Σαν Πιέτρο της Μαγιέλα και λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Αρχικά ήταν ένθερμος υποστηρικτής της μουσικής του Βάγκνερ, τον οποίο γνώρισε στη Μπολόνια, και τον επηρέασε στα πρώτα του έργα. Ξεκίνησε την καριέρα του ως πιανίστας στην Αίγυπτο και αργότερα δίδαξε φωνητικά και πιάνο στο Παρίσι.

Ως παραγωγός γνώρισε μεγάλη επιτυχία το 1890 ανεβάζοντας την όπερα Καβαλερία Ρουστικάνα (Cavalleria Rusticana - Χωριάτικη ιπποσύνη) του Μασκάνι. Άμεσα ανέβασε τη δικιά του όπερα verismo "Οι Παλιάτσοι" που παίχτηκε στο Μιλάνο το 1892 και είχε μεγάλη επιτυχία. Ως σήμερα, είναι το μοναδικό έργο του Λεονκαβάλο που συμπεριλαμβάνεται στο οπερετικό ρεπερτόριο. Τον επόμενο χρόνο, το έργο του Medici παίχτηκε στο Μιλάνο αλλά όπως και το έργο το Chatterton (1896) δεν γνώρισε την προτίμηση του κοινού. Με την εκτέλεση του Μποέμ (La Bohéme) το 1897 στη Βενετία, το ταλέντο του έλαβε δημόσια αναγνώριση. Μέχρι σήμερα, δύο άριες για τενόρους απο την όπερα Μποέμ τραγουδούνται περιστασιακά στην Ιταλία. Μεταγενέστερες όπερες του Λεονκαβάλο ήταν η Zazà (1900) και η Der Roland (1904). Καμία απο τις τελευταίες του όπερες παίζεται σήμερα εκτός απο την άρια για βαρύτονους απο την όπερα Zazà.

Ο Λεονκαβάλο έγραφε τα λιμπρέτα για όλα του τα έργα και θεωρείται ένας απο τους σημαντικότερους λιμπρετίστες μετά τον Αρίγκο Μπόιτο. Επίσης ήταν ένας απο τους πρώτους συνθέτες που ασχολήθηκε με την ηχογράφηση δίσκων γραμμοφώνου. Έγραψε το τραγούδι Mattinata (ηχογρ. με τον μυθικό τενόρο Καρούζο, 1904) και διεύθυνε την όπερα του Οι Παλιάτσοι το 1907 για την δισκογραφική εταιρεία G & T Company.

Πέθανε στις 9 Αυγούστου 1919 στο Μοντεκατίνι.

Όπερες

* Οι Παλιάτσοι (21 Μαΐου 1892, Teatro Dal Verme, Μιλάνο)
* I Medici (9 Νοεμβρίου 1893, Teatro Dal Verme, Μιλάνο) [πρώτο μέρος της τριλογίας Crepusculum - ατελής]
* Chatterton (10 Μαρτίου 1896, Teatro Argentina, Ρώμη) [rev. of a work written in 1876 ]
* Μποέμ (6 Μαΐου 1897, Teatro La Fenice, Βενετία)
* Zazà (10 Νοεμβρίου 1900, Teatro Lirico, Μιλάνο)
* Der Roland von Berlin (13 Δεκεμβρίου 1904, Deutsche Oper, Βερολίνο)
* Maia (15 Ιανουαρίου 1910, Teatro Costanzi, Ρώμη)
* Gli Zingari (16 Σεπτεμβρίου 1912, HippodRoma, Λονδίνο)
* Mimi Pinson (1913, Teatro Massimo, Παλέρμο) [διασκευή του Μποέμ (La Bohème)]
* Edipo Re (13 Δεκεμβρίου 1920, Opera Theatre, Σικάγο)

Οπερέτες

* La jeunesse de Figaro (1906, ΗΠΑ)
* Malbrouck (19 Ιανουαρίου 1910, Teatro Nazionale, Ρώμη)
* La reginetta delle rose (24 Ιουνίου 1912, Teatro Costanzi, Ρώμη)
* Are you There? (1 Νοεμβρίου 1913, Theatre Prince of Wales, Λονδίνο)
* La candidata (6 Φεβρουαρίου 1915, Teatro Nazionale, Ρώμη)
* Prestami tua moglie (2 Σεπτεμβρίου 1916, Casino delle Terme, Μοντεκατίνι)
* Goffredo Mameli (27 Απριλίου 1916, Teatro Carlo Felice, Γένοβα)
* A chi la giarrettiera? (16 Οκτωβρίου 1919, Teatro Adriano, Ρώμη)
* Il primo bacio (29 Απριλίου 1923, Salone di cura, Μοντεκατίνι)
* La maschera nuda (26 Ιουνίου 1925, Teatro Politeama, Νάπολη)